Nieuwe huisstijl? Dan moet je hier op letten

Ga of laat je een nieuwe huisstijl ontwikkelen? Zorg er dan voor dat je dit slim aanpakt. Door het maken van scherpe marketingkeuzes, maar óók door te onderzoeken hoe je bepaalde huisstijl-elementen juridisch kunt beschermen. Jouw look & feel kan tenslotte dusdanig onderscheidend zijn voor jouw bedrijf, dat het verstandig is om, voor de onderdelen die zich daarvoor lenen, een merkregistratie aan te vragen. We leggen je uit hoe dat zit en waar je op moet letten.

Auteursrecht in the pocket

Het goede nieuws: op jouw logo en andere huisstijl-uitingen (dit moeten dan wel de uitgewerkte ‘producten’ van de huisstijl zijn, zoals je briefpapier, visitekaartjes of flyers) rust in principe, het auteursrecht. Dit auteursrecht of copyright geeft de maker van de uiting ‘het exclusieve recht om dit ook openbaar te maken en te verveelvoudigen’. Maar reken jezelf niet te snel rijk. Want die uiting moet wél:  

• een eigen, oorspronkelijk karakter hebben
• het persoonlijke stempel van de maker dragen: zijn/ haar creatieve keuzes moeten duidelijk terug te zien zijn in het werk
• voldoende duidelijk en nauwkeurig geïdentificeerd kunnen worden (te zien, lezen of horen zijn)

Kortom: originaliteit en creativiteit zijn key, wil je je op het auteursrecht kunnen beroepen. 

Wie is de rechthebbende?

Besef je hierbij wel dat het auteursrecht vaak bij de maker van het werk ligt. In veel gevallen betekent dit dus dat de rechten in handen zijn van het designbureau dat de huisstijl heeft ontworpen. De partij waarvoor de huisstijl gemaakt is, is dus zeker niet automatisch ook de rechthebbende. Die krijgt vaak ‘slechts’ de licentie voor het gebruik ervan. Gelukkig kun je hier afspraken over maken: de maker kan de rechten aan jou overdragen óf je een volmacht tot handhaven verstrekken. Zorg ervoor dat je dit soort afspraken van tevoren goed vastlegt.

Je huisstijl beschermen via het merkenrecht 

Het auteursrecht heb je, onder bovengenoemde voorwaarden, dus automatisch in the pocket. Daarmee geniet je al een zekere bescherming. Dat is mooi! Maar, en dat zal je inmiddels al wel duidelijk zijn, dit recht is niet bepaald waterdicht. Ga maar na: is jouw huisstijl wel creatief en origineel genoeg om in aanmerking te komen voor het auteursrecht? En, ook niet onbelangrijk: bij wie liggen de rechten nu precies?

Nog meer goed nieuws: die onduidelijkheid en vervelende (!) discussies kun je voorkomen. Door de huisstijl-elementen die zich ervoor lenen te beschermen via het merkenrecht – en dus een merkregistratie aan te vragen. Zo sta je echt het sterkst tegen kopieergedrag en misbruik. Tegenwoordig zijn de mogelijkheden hiertoe legio en kun je, naast de relatief gemakkelijk te registreren merknamen en logo’s, óók vormen, kleuren, geuren en zelfs klanken als merk laten registreren. Maar dit type uitingen komt alleen onder hele strikte voorwaarden voor registratie in aanmerking. En dat is ook wel logisch: als (bijvoorbeeld) iedere kleur zomaar te ‘monopoliseren’ zou zijn, is dat een te grote belemmering voor de eerlijke concurrentie (vrije mededinging).

Meest voorkomende merken

De meest voorkomende merken zijn nog altijd woordmerken (alleen het woord), woordbeeldmerken (de merknaam én een grafisch/ figuratief element) en zuivere beeldmerken (alleen een grafisch/ figuratief element). Om jouw logo als woordbeeldmerk of beeldmerk vast te mogen leggen, moet het wél aan een paar juridische eisen voldoen. In de blog Checklist voor een sterk logo hebben we de belangrijkste eisen overzichtelijk voor je op een rijtje gezet. 

Benieuwd of jouw logo en/of huisstijl de juridische toets doorstaat? Onze juristen kijken graag met je mee en geven je een eerlijk, vrijblijvend advies.