Een wereld zonder online shoppen is al geruime tijd niet meer weg te denken uit de huidige maatschappij. En sinds de komst van het Coronavirus is het naast efficiënt en veilig ook voor sommigen noodzakelijk om hun aankopen via het internet te doen. Maar wat zijn de regels als iemand online namaakproducten koopt of zelfs verkoopt?
Verwarringsgevaar
Het merkenrecht beschermt onder meer logo’s, namen, kleuren en vormen van bepaalde producten. Wanneer iemand één of meerdere van deze kenmerken overneemt en er daardoor verwarring kan ontstaan met het originele product, is deze persoon strafbaar. Er bestaan twee manieren hoe verwarring kan optreden. Overduidelijke verwarring treedt op als het namaakartikel in hoge mate identiek is aan het origineel. Denk hierbij bijvoorbeeld aan namaak designertassen zoals van Chanel en Gucci.
Ook wordt gesproken van verwarring als het namaakartikel de kenmerkende stijl van een bekend merk overneemt. Een chocoladefabrikant die chocoladerepen in de vorm van kleine driehoekjes aan elkaar ontwikkelt, neemt de stijl van Toblerone over. Het maakt hierbij niet uit of de verpakking paars is in plaats van geel. Consumenten zouden namelijk kunnen denken dat het gaat om een nieuwe smaak van het hun vertrouwde Toblerone.
Wie is strafbaar?
Als koper of bezitter van een namaakartikel ben je niet strafbaar. Maar als je namaakproducten verkoopt, en je er dus een commercieel voordeel mee behaalt, dan wel. Bij de verkoop van namaakartikelen via online platforms – denk aan Amazon en Bol.com – ben je dus ook al strafbaar. Het maakt hierbij geen verschil of je wel of geen kennis hebt van het feit dat jouw ter verkoop aangeboden product namaak is. Namaak verkopen is hoe dan ook strafbaar. Wel zal een merkhouder hoogstwaarschijnlijk soepeler omgaan met iemand die er geen weet van had of die eenmalig namaak heeft verkocht. Daarentegen bestaan er ook particulieren die in groten getale namaakproducten inkopen in landen zoals Turkije en China om deze vervolgens door te verkopen.
Merkhouders komen in actie
Allereerst kunnen merkhouders verkopers van namaakproducten civielrechtelijk vervolgen. Zij stellen hierbij een schadeclaim in die onder andere afhankelijk is van de hoeveelheid verkochte namaakproducten. Merkhouders kunnen eventuele voorraad in beslag nemen, winst opeisen en ook kunnen zij stellen dat zij reputatieschade hebben geleden. Al met al kan een dergelijke schadeclaim dus oplopen tot een flink bedrag. Een tweede route die merkhouders kunnen bewandelen, is strafrechtelijke vervolging. Dit zal echter alleen gebeuren in de situatie van zeer grote hoeveelheden verkochte namaakproducten. Eén enkele verkoop zal (nog) geen strafrechtelijke gevolgen hebben.
De rol van de douane
Laat ik vooropstellen dat het sterk af te raden is om namaakproducten aan te schaffen. Mocht je toch iets hebben besteld vanuit bijvoorbeeld China, weet dan dat de douane deze aankoop kan blokkeren door het in beslag te nemen. De douane staat in nauw contact met verschillende merkhouders. Mocht je bezwaar indienen tegen een inbeslagneming door de douane, dan staat voor de merkhouder altijd nog de civielrechtelijke route open. Merkhouders kunnen ervoor zorgen dat namaakproducten door de douane worden vernietigd en verhalen vervolgens de kosten op jou. Dus ondanks dat je koper bent in plaats van verkoper, bestaat de kans dat je een geldsom moet betalen.
Vragen over namaakproducten?
Een gewaarschuwd mens telt voor twee. Houdt je bovenstaande regels in gedachten dan is er niets aan de hand. Heb je vragen over namaakproducten, de import daarvan en de mogelijke sancties? Merk-Echt adviseert graag dus schroom niet om contact met ons op te nemen. Je kunt ons bereiken via [email protected] of 076 5148403.
